No Jazz de Ría o domingo é, tradicionalmente, un día de sesión vermú na Ribeira de San Nicolás en Neda, un dos espazos con máis personalidade do programa, que o festival trata de combinar sempre con propostas musicais pouco convencionais. Nesta novena edición, o espírito inquedo e imposible de clasificar de Trilitrate será o estímulo sonoro perfecto para este escenario, no que a banda vai presentar o seu último disco, Está de Grelo!.

Este terceiro longa duración de Trilitrate, apoiado polo selo norteamericano Ropeadope (Snarky Puppy; Medeski, Martin & Wood; Eddie Palmieri…) e o selo barcelonés Gandula (Za, Sara Fontán, Gambardella…), volve sorprender con trece temas que abren unha nova fenda pola que entrar a un paraíso sonoro sen límites, onde interseccionan distintos xéneros de xeografías musicais tan distantes como a africana ou a otomá, desdebuxando as liñas existentes entre os ritmos tradicionais, as melodías da clásica, a música étnica, a contemporánea, o jazz ou o hardcore para acadar un universo propio, orixinal e desbordante de beleza, que interpretarán en directo a partir das 13.00 h. Pero antes do concerto, o público pode unirse a un curioso paseo sonoro polo interior do barrio de San Nicolás.
Paseo sonoro: Unha viaxe no tempo ao salón da Ribeira
Ademais de contar cun dos carteis máis audaces do panorama galego dos festivais de jazz e de escenarios naturais espectaculares, o Jazz de Ría preocúpase en cada edición por poñer en valor o patrimonio do territorio e facelo dialogar coa música. Nesta ocasión, o festival pon o foco na memoria musical da comarca de Ferrolterra, para rescatar auténticas alfaias sonoras que encheron as festas, xuntanzas e celebracións das décadas dos 50, 60 e 70 e que hoxe conseguen retrotraernos a unha época na que esta comarca conseguiu poñer a Galicia no mapa musical estatal a través de grandes hits como O tren de Andrés do Barro, o músico que levou o pop en galego ao número un de vendas en España, e onde tamén tiñan cabida moitas outras formacións musicais e orquestras de jazz.
Como nace a a proposta
A directora do festival, Aitana Cuétara, conta que a idea deste paseo sonoro ten a súa orixe nunha fermosa coincidencia acontecida no ano 2021, cando o festival desembarcou por primeira vez en Neda para instalar un dos seus escenarios na Ribeira de San Nicolás: “O día que chegamos á Ribeira de San Nicolás – relata Aitana- unha veciña contounos que alí, xusto no lugar ao que queríamos levar o Jazz de Ría, houbera noutros tempos un salón de baile. Tirando do fío, soubemos que o Salón da Ribeira, activo entre finais do século XIX e principios do XX, era propiedade de Elisa Rey Prieto-Inclán e José Yáñez. A súa filla, a Señora Esperanza, faleceu sen descendencia, deixando a lembranza das súas vivencias só a algunhas veciñas”. Carmen, Rosa, Beatriz, Pachú e as súas familias abriron as súas casas e compartiron xenerosamente co festival os seus recordos para que esta memoria do Salón da Ribeira quedase rexistrada nunha pequena peza documental. Desde ese día -explica a directora do Jazz de Ría- a historia do salón e das vellas orquestras de jazz, quedaron para sempre no imaxinario do festival.
Imaxinar o Salón da Ribeira funcionando ata os anos 70
Aitana Cuétara decidiuse nesta edición a conectar a historia do salón coas actividades do festival, creando un percorrido musical pola Ribeira de San Nicolás para o que contou coa colaboración do xornalista e crítico musical ferrolán, Fernando Fernández Rego, na selección dos temas. Para poñelo en marcha, traballaron sobre o seguinte suposto: Como sería o baile na Ribeira se o antigo salón continuase aberto ata os anos 70? Seguramente tocarían alí Los Zares, Los Sprinters, Los Players, Los Zafiros e tantas outras formacións que agromaron desde os anos 50 en Ferrolterra e que soaban nos bailes xunto aos míticos temas de Andrés do Barro e posteriormente tamén as composicións de María Manuela, Pilarín Fajardo ou Xoán Rubia, ligado ao movemento Voces Ceibes.
O público poderá escoitar estas gravacións participando no paseo guiado por Fernando Fernández Rego este domingo 17 ás 11:30 horas, xusto antes do concerto de Trilitrate na Ribeira; ou descubrilo pola súa conta camiñando polo interior do barrio mariñeiro de San Nicolás e escaneando os códigos QR que estarán dispoñibles para escoita libre ao longo da rúa do Castro, do 15 ao 31 de agosto. Recoméndase levar auriculares.
O Jazz de Ría está organizado por Luneda Producións e promovido polo Padroado da Cultura do Concello de Narón, o Concello de Neda, o Concello de Cedeira e o Concello de Valdoviño, coa colaboración da Deputación da Coruña a través da Rede Cultural, e AIE (Artistas en Ruta).