O galiñeiro e Instagram

Rubén Gasalla(*)

Fai uns anos invertín cinco días das vacacións en construír un galiñeiro xunto con meu pai. Pouco a pouco fomos levantando a casiña de madeira á que el foi incorporando sistemas de portas que permitían salvar ós ovos das picaduras e ó millo de ser comido polos ratos. Cubrimos a estrutura con táboas e tratámolas cunha pintura negra para protexelas da humidade. Xa rematado, colocamos os postes e a alambrada e, por último, unha porta.

As galiñas podían abandonar por fin as gaiolas nas que viviran os últimos meses, dende que tiraramos o galiñeiro vello que estaba pegado á casa. Nese tempo as galiñas fóranse facendo vellas: as plumas puxéranse brancas e a caérenlles. Os ovos cada saían máis pequenos e algunhas ata deixaran de poñer. Mais, logo dun par de semanas no galiñeiro, os ovos comezaron a saír polo eficiente sistema que meu pai deseñara. Cada vez eran máis, máis grandes e coa xema máis laranxa. Algunhas non recuperaron as plumas perdidas, mais outras si e víaselles correr por dentro da alambrada e picar toda canta herba podían cunha enerxía que xa non cría que lles puidese quedar. Velas así de novo compensaba de sobra os cinco días de hormigoneira, carretilla e serra que me deixaran o lombo algo cargado.

Como o galiñeiro ocupaba un anaco do prado onde viven as xatiñas máis novas, decidimos deixar a porta da alambrada aberta durante o día para que puidesen andar libres. Quen teña galiñas na casa saberá o guiadiñas que son e como se lles pode ver desfilar sóas cara ó galiñeiro coa posta do sol. O caso é que o outono foi pasando e un día miña nai notou que había unha galiña de menos. Mirou pola contorna, pero non apareceu. Un par de días despois faltaron dúas máis, semellaba que o raposo tivera coñecemento do doado couto de caza. Impúxose o estado de sitio: a porta da alambrada pechouse e as galiñas xa nunca máis saíron do cercado. Porfiei en varias ocasións, pasados xa os meses, sobre a posibilidade de volver a abrirlles. O meu alegato foi desestimado. O raposo non tiña moito máis que comer nas miles de hectáreas de eucalipto que rodean a aldea, de abrir de novo a alambrada non tardaría en aparecer. O argumento era inapelable, sen dúbida, a liberdade irrestrita das galiñas era garantía da súa morte inmediata.

As imaxes do noso galiñeiro viñéronme á mente nesta mesa da biblioteca, a onde vin para estudar o capítulo sobre liberalismo da asignatura de filosofía política. Manteño o meu respecto polo liberalismo social de Dewey, aínda con moitas discrepancias, mais ao chegar aos teóricos do liberalismo neoclásico sinto que unha úlcera me comeza a saír. Os nomes dos teóricos desta corrente non son tan coñecidos coma si o son as súas teses, tristemente popularizadas por figuras tan vomitivas coma Ayuso ou Miley. En concreto, antes de comezar a escribir isto, cheguei ás liñas nas que se fala do ultraliberalismo de Rothbard ou Lepage, para quen o dereito individual á propiedade é absoluto e fundamental ata o punto de non admitir restrición algunha. Calquera intento por redistribuír a riqueza ou compensar minimamente a miseria de amplas masas de poboación a través dos impostos é, para eles, un roubo. O Estado non debe ocuparse da asistencia social nin moito menos de procurar unha «xustiza social», termo que xa escoitamos a Ayuso calificar coma un invento da esquerda para «promover o rancor».

Esa úlcera (polo momento metafórica) non comeza a aparecer polas teses destes teóricos; quizais tampouco por ver como lles fai eco Ayuso, enredada en tramas de saqueo de diñeiro público a través de empresas de familiares e que leva décadas a vivir a expensas de diñeiro público. Podo entender que unha biografía coma esa, que uns círculos sociais coma os que Vargas Llosa frecuenta, leven a esas persoas a defender con belixerancia posturas neoliberais radicais. O que me preocupa, o que me fai arder a boca do estómago, é ver como coñecidos meus cun nivel de ingresos ridículo comparten orgullosos mensaxes ultraliberais no Instagram (o meu único e último contacto coas redes sociais), ver recorrentemente no meu timeline reflexións ridículas do noxento «Librepensador«, ese pseudoinfluencer entusiasta do anarcocapitalismo, ou mesmo o vídeo no que Miley vai arrincando un a un os nomes dos distintos ministerios arxentinos ata deixar unha estrutura estatal raquítica que se ocuparía pouco máis ca das infraestruturas, da defensa exterior e da seguridade interior.

Pregúntome, porque a miña vontade de vivir unha existencia relativamente tranquila impídeme preguntarlles directamente, se esas persoas son conscientes das implicacións desas teses. Pregúntome se botaron contas e comprobaron a cantidade absurda de diñeiro que terían que ter pagado a empresas privadas de non termos un sistema educativo público e gratuíto ou de non termos un dos mellores sistemas sanitarios do mundo; aínda cos recortes e o maltrato que coñecemos ben nos dous sectores. Pregúntome tamén se eses intelectuais imaxinaron, máis aló da provocación desas posturas radicais antiestatais, un mundo no que as súas propostas se materializasen. Onde esa escasa minoría multimillonaria puidese desenvolver a súa vida sen pagar un só euro en impostos fronte a unha inmensa maioría pauperizada, incapaz de pagar un seguro médico privado ou unha educación que lle permita conseguir un traballo dignamente remunerado. Sería quen ese estado enclenque, formado xa só por policía e exército, manter a salvo as mansións dos multimillonarios dunha masa xa sen nada que perder? Dende logo, como experimento teórico é estimulante e un non pode evitar sentir certo pracer en imaxinar como esas medidas pensadas para permitir e xustificar a acumulación da riqueza nunha minoría poden ser as máis eficientes para a posta en práctica dunha revolución que leve por diante a esa mesma minoría.

A rabia destes pensamentos impediume seguir avanzando no temario e levoume dende esta biblioteca ata o meu timeline e, de aí, ao noso galiñeiro. Quen sabe, quizais se as galiñas tivesen instagram compartirían publicacións defendendo o desmantelamento da alambrada.

(*)-Rubén Gasalla (Trabada, 1992) formouse e traballou en diversos eidos do audiovisual, interesándose especialmente polo documentalismo e a videocreación. É tamén estudante de Filosofía (UNED), militante do BNG e delegado sindical da CIG nas oficinas de Pull&Bear en Narón, onde actualmente traballa como retocador fotográfico.