O Camiño Inglés, a Batalla de Brión e as «Meninas» de Canido

jjburgoa@hotmail.com-TIRANDO A DAR

O CAMIÑO INGLÉS

Este luns Ferrol , día 15, vai a ser a sede dunha novidosa actividade: un grupo internacional formado por membros da entidade inglesa INTO (International National Trusts Organizatión) e da entidade galega Tesouros de Galicia, tras unha xuntanza con membros da Deputación da Coruña e do Concello ferrolán, iniciarán desde Ferrol o percorrido do Camiño Inglés que en varias xornadas os levará desde Ferrol a Compostela.

Trátase dunha interesante iniciativa a prol de promover e poñer en valor o Camiño Inglés, que pronto debe ter resultados tanxibles para que sexa algo máis que unha declaración de intencións. No que a Ferrol atinxe é necesario que o porto de Ferrol, lugar de comezo do Camiño, teña un albergue (que non un hotel) de peregrinos; que se delimite e sinalice de xeito claro o Camiño por Ferrol Vello (pasando pola rúa Espíritu Santo na vez da desleixada rúa Curuxeiras), os barrios de Esteiro e Caranza, e o polígono da Gándara; e que na primeira ocasión se faga un Congreso sobre o Camiño Inglés, tendo especialmente en conta a pouco estudada Ruta Marítima, entre outras cousas que cumpre facer.

A BATALLA DE BRIÓN

Foron moitos os historiadores e escritores que trataron nas súas publicacións a chamada batalla de Brión ou sexa o desembarco inglés nas praias de Doniños e San Xurxo: Montero Aróstegui, Nicolás Fort, Francisco Suárez, Guillermo Escrigas, Carlos Martínez-Valverde, Indalecio Núñez e Pedro Fernández, Ramos Ardá, Eduardo Fra Molinero, Santiago González-Llanos e últimamente Miguel Ángel Fernández. Nas súas obras adxudican unha importancia diferente e totalmente dispar ao papel xogado polas forzas da Armada, do Exército de Terra, dos cidadáns de Ferrol e dos veciños de Brión na derrota e retirada das forzas inglesas, feito este último no que si están de acordo.

A historia nunca foi unha ciencia exacta. Particularmente eu creo máis na sabedoría e a enxunlla das coplas populares, como as que recolle Domingo Díaz de Robles no Anuario Ferrolano para 1903, ou, aínda mellor, na representación de monumento á Batalla de Brión, feito polo escultor Guillermo Feal, que amosa un fusil, unha espada, un machado e uns remos, simbolizando como os auténticos traballadores da pedra saben facelo, a unión no combate contra os ingleses dos mariños, os soldados, os homes do campo e os mariñeiros.

Por certo, o pasado 26 do mes de Agosto, aniversario da batalla de Brión, ningún dos participantes e comparsas asistentes aos fastos do marqués de Amboage lembrou aos heroes de Brión no seu monumento situado no Baluarte de San Juan.

AS “MENINAS” DE CANIDO

Fai anos que os pintores Eduardo Hermida e Avelino Castro levaron á cabo unha boa causa que bautizaron como as “Meninas” de Canido, para chamar a atención do grao de desleixo e o estado ruinoso no que se atopaban moitas vivendas do barrio alto da cidade. Foron numerosos os pintores de Ferrol, e tamén foráneos, que participaron nas oportunas e interesantes primeiras edicións.

Pasados os anos esta actividade foi esmorecendo, mentres se ían descolgando coñecidos pintores de Ferrol, e nunha pirueta política converteuse nunha anódina ruta turística mesmo incluída dentro da programación da recente e infumable Feira de Turismo Industrial, ata que nesta última edición se tratou de conseguir certo recoñecemento internacional.

Xa non é a hora dos pintores no barrio: o que agora necesita Canido é a presenza de políticos sensibles ás necesidades do barrio, arquitectos, mestres de obra e empresas construtoras.