El domingo 9 de julio han dado comienzo ocho días de conciertos gratuitos, talleres y actividades. 45 grupos de diferentes países en el escenario Estrella Galicia y en las calles de Ortigueira entre el domingo 9 y el domingo 16 de julio. Se espera una afluencia de 80.000 personas para disfrutar de la música folk y la cultura celta.
En el acto inaugural, que abrió la música de la Escola de Gaitas de Ortigueira, con el tema “Cascarexa”, tomaron la palabra, por este orden:
Valentín Calvín, en su estreno en el festival como alcalde de Ortigueira, dió la bienvenida, presentación y agradecimientos a autoridades y patrocinadores. Lo primero de todo, quiso agradecer su asistencia a los representantes institucionales, “comezando polo novo director xeral de Turismo de Galicia Xosé Manuel Merelles e tamén aos alcaldes e edís das localidades veciñas que tiveron a amabilidade de achegarse a nos acompañar neste acto.”
También agradeció a los medios de comunicación acreditados, «que serven de altofalante desde Ortigueira para todo o mundo o e, por suposto, aos patrocinadores públicos como a Xunta de Galicia, a Deputación da Coruña e ao INAEM, así como aos privados, Abanca, Gadis e Estrella Galicia, moitas grazas polo voso apoio”, así como a todos os profesionais da comunicación que dan cobertura ao festival»
Destacó «é un día moi especial para min, é o meu primeiro Festival como alcalde e baínda que estou como quen di recén aterrizado, din todo de min desde o día da toma de posesión para que o que é sen dúbida, o evento máis senlleiro dos que se celebran na nosa vila, saia o mellor posible»
Agradeció también “o esforzo de toda a corporación saínte, así como de todo o persoal do Concello, que se volcou en colaborar para chegar ao día de hoxe con todo listo. Pero sen dúbida o esforzo máis grande faino a vila de Ortigueira, é grazas a vós polo que o Festival segue vivo 45 anos despois. Neste éxito sen dúbida teñen un papel protagonista estes homes, mulleres, rapazas e rapaces que tedes ante vós. A Escola de Gaitas é fundadora e motor imprescindible de este evento que comeza hoxe. Pido para eles o máis forte dos aplausos.”
A continuación, Bruno Lozano, presidente da Escola de Gaitas de Ortigueira, destacó que «hai 45 anos a Escola de Gaitas de Ortigueira organizaba o primeiro Festival de Ortigueira. Como presidente da gran familia que somos a Escola síntome moi orgulloso de poder seguir facendo o camiño que empezaron aqueles tolos de Garrote, Fuco e compañía, que foron quen de organizar en Ortigueira un evento coma este. Con poucos medios e pouco apoio, pero cun gran equipo de persoas implicado e con ganas de poñer a Ortigueira no mapa e convertila nun referente para a música celta»
«Máis ou menos como agora, e a pesar do parón daqueles anos e a pandemia, aquí seguimos, máis vivos ca nunca e cun obxectivo claro: manter viva a esencia do Festival e continuar mellorándoo ano tras ano. O traballo que fai a Escola para o Festival vai moito máis alá das nosa música coas actuacións de hoxe, do venres e do domingo, das que prefiro non botar contas de cantas horas de ensaio que levamos enriba todos os meus compañeiros e compañeiras, co noso director Rodrigo á fronte»
«Ademais de todo isto, a directiva: Fani, Sofía, Álex, Pato, María, Pablo e eu organizamos todo o relacionado coa música de rúa e os obradoiros. Contactamos coas bandas, organizamos horarios, e coordinámonos co Concello para que este encaixe de bolillos de actividades se convirta nunha realidade. Aproveito que me deron o micro para agradecerlles a todos os compoñentes da Escola e as súas familias o seu traballo e a súa implicación para converternos nos mellores anfitrións do pobo de Ortigueira»
«Para montar camas no colexio, acompañar ás bandas nos desfiles, vender o merchandising na Feira de artesanía e estar dispoñibles 24 horas os 8 días que dura o Festival. Grazas compañeiros, sen vós isto non sería posible. Conscientes de todo o que temos que seguir mellorando, pero moi satisfeitos polo traballo feito, que esperemos se vexa recompensado nesta semana de Festival que hoxe comeza! Longa vida ao Festival de Ortigueira»
Viva o Festival e Viva a Escola de Gaitas!”
Xurxo Couto, deputado de Cultura na Deputación da Coruña, dio la «boa tarde toda a veciñanza» y destacó “a importancia de que todas as institucións se xunten e fagan forza para que o festival se coñeza de forma internacional. Puxo en valor o recoñecemento internacional do evento, e o potente cartel que combina artistas galegos e internacionais. Sinalou que a Deputación non ten dúbida en axudar a promocionar ano tras ano para que se coñeza aínda máis e desexou que todo o mundo poida pasar alguna vez por este festival. Convidou a desfrutar do festival e da preciosa vila de Ortigueira.”
Xosé Manuel Merelles, nuevo director Xeral de Turismo, estrenó su cargo destacando que se considera “unha persoa afortunada por estar neste acto na miña primeira semana no cargo. O festival de Ortiguera é o festival dos festivais, o máis auténtico e máis galego de todos os que se celebran no noso territorio, nun lugar máxico que xunta 45 formacións, 200 artistas, 60 horas de música celta, 300 persoas traballando, e máis de 50.000 persoas nas redes sociais, música en diferentes espazos aos que se suman obradoiros, nun referente da música internacional. Por parte de Turismo de Galicia deu especialmente as grazas ao alcalde e á Escola de gaitas de Ortigueira.”
Para poner a nota musical, Xalo, el presentador do acto dio paso a Estefanía Bustabad e Luís García, que interpretaron el tema “A bicos” de Xabier Díaz.
A continuación, llegó el turno do asturiano Illan Escaldada, con la pieza “Agora non”, una nana de Federico García Lorca. A continuación, Ricardo Mouriño y Rubén Gómez (gaita y guitarra) interpretaron los temas “A Laranxeira y la Muiñeira de Vilanova” y Fausto Escrígas e Pablo Vergara (whistle y bodrhan) interpretaron los temas “The Donegal Lass” y “Take a message to Julie”
El alcalde tomó de nuevo la palabra para cerrar el acto deseando que “se disfrute moo escoitando ás estrelas, tanto de Ortigueira como de Ferrolterra, Irlanda e Asturias para inaugural, lembrou a Kepa Junquera, que estivo presente na proxección do documental e pediu un forte aplauso que lle chegue ao País Vasco” Añadió que “comezan oito días cheos de cultura, ledicia e convivencia nos que a harmonía (no máis extenso significado da palabra) encherá as rúas da nosa vila. Damos paso pois ao izado de bandeiras e ao himno galego interpretado pola Escola de Gaitas de Ortigueira, co que damos por inaugurado o festival.”
Habló también do cartel, ya que “Escoita ás estrelas é o lema do cartel que Bea Luengo deseñou para esta edición, “aquí presente entre as autoridades e que prefire falar coa súa obra que desde este atril, polo que desde aquí agradecemos publicamente o seu traballo artístico.”
Finalmente, el nuevo alcalde de Ortigueira cerró el acto convidando “a gozar do festival xa desde a primeira noite de música destacando as 80.000 almas que se xuntan nun pequeno concello de 5.000 habitantes” y dando paso a la actuación final de la Escola de Gaitas de Ortigueira, con la peza “Vals cantarrula-xota para o meu irmao” y a la interpretación del Himno gallego acompañando ao izado de e bandeiras das nacións celtas, que dá comezo oficial ao evento.
Ya a partir de las 22:00 h, SondeSeu abrió esta edición en el escenario Estrella Galicia, seguido de la banda de folk escocesa Talisk, que comenzó su concierto a las 23:15 h para cerrar la jornada inaugural.
O luns 10 comenzou o festival na rúa ás 19:00 horas coa Banda de Gaitas de Ladrido, seguido da Charanga Alxibeira, y por la noche, en el escenario Estrella Galicia los aragoneses Muro Kvartet, y los asturianos Alienda e Guieldu.