Despedirse dende a porta

Rubén Gasalla (*)

Nunca vira envolver un paraugas. O dono da tenda encargouse de arrincar o prezo da etiqueta e de meter o paraugas con coidado na súa funda, da que o sacara para ensinarme as baleas. A súa muller tirou do extremo dun rolo de papel de agasallo, estirouno sobre o mostrador e cortouno sen ter feito previamente ningún tipo de medida. Pareceume un anaco algo curto para o paraugas, pois escollera o máis longo que había no expositor, mais ao deixalo o home sobre o papel deime conta de que o cálculo fora extremadamente preciso.

O home recolleu o resto dos que me ensinara, metendo cada un na súa funda. O papel, mentres tanto, foi virando pouco a pouco sobre o paraugas escollido. Cando quedou cuberto por completo, un par de anacos de cinta pecharon aquel longo triángulo escaleno que había sobre o mostrador. A muller abaixouse e sacou un adhesivo co logo de Bolsos Núñez para pegalo nel. Non sei cantos anos terá ese deseño, mais xa me parecera vello a primeira vez que fun á tenda, fai xa dez anos, na procura dunha carteira decente coa que estrear o meu soldo de camareiro. 

O paraugas xa estaba envolto. Os seus destros dedos pasaban agora de arriba abaixo para afinar a forma. Foi aí cando dixo:

– A ver se non fai moita falta de aquí en diante.

A miña resposta saiu automática, emprestada do pai dunha amiga:

– Que faga falta é boa cousa, como faríamos senón para ter tanto verde?

A filla, que mirara tan atenta coma min o proceso de envoltura dende o outro lado do mostrador, riu a resposta. A nai asentiu mentres collía de debaixo do mostrador unha bolsa alongada e estreita na que o paquete escaleno entrou á perfección

– Se non lle gusta e quere cambialo, aquí non temos problema.

– Non se preocupe, é para o meu avó, a un avó sempre lle gusta o que un neto lle dá.

A muller quedou satisfeita coa resposta e fíxome entrega da bolsa alongada. Logo de Bolsos Núñez fun a dúas tendas máis, de onde saín cunha navalla de Taramundi co mango metálico e cunha manta de cadros moi xeitosa para acompañalo na súa cadeira de vimbio. 

Naquela tarde de xaneiro miña nai e máis eu fomos levarlle os tres galanos. Meu avó é un home de pouco gasto e deixou claro, aínda emocionado, que non tiñamos por que levarlle nada, que aos seus noventa e un anos non quería facernos mercar cousas. Xunto con aquelas cousas levámoslle tamén o Progreso, xornal que dende ben pequeno lembro ver na súa cociña. Nos últimos meses, dende o pasamento de miña avoa, son eu o que se encarga de levarllo.

Onte pola tarde, dous meses despois daquilo, vinme de novo preparándolle unha caixa. Nesta ocasión ía cargada de provisións gastronómicas: un flan, pasteis e un chisco de sopa de marisco. No lateral da caixa metín tamén o Progreso, claro, xunto cunha nota na que lle felicitabamos o día do pai. O plan de ir buscalo pola mañá para que comese con nós vírase arruinado logo de que un veciño lle levara o virus a el e a outras dúas casas da aldea, aquel abastecemento era o plan b.

Subín as escaleiras e deixeille a caixa diante da porta. Toquei o timbre e, logo de agardar un anaquiño, pareceume escoitar a súa voz fóra. Baixei de novo ata a aira, onde aparcara, a tempo para ver como aparecían el e maila súa querida Perla, unha poni que chegou á casa no Nadal do ano pasado. Perla foi directamente para a corte e el foi detras pecharlle a porta, cousa que fai só para que non pase frío, pois ela non escapa aínda estando aberta. Sinaleille a caixa e asegureille que dentro de dúas semanas, cando eu volvese, o iría buscar para comermos xuntos. Colleu a caixa e foise para a cociña coa pena de non poder darme o café. Aseguroume que tiña todo limpo e as ventás abertas, mais conviñemos en que non era seguro. Eu tamén marchei coa pena de non tomar ese café, aínda que fose xa de noite.

Nestes días fanse dous anos da chegada da pandemia. No primeiro ano a prudencia fixérame espaciar as visitas que lles facía aos avós. Eran visitas frías e nelas non había nin café nin bicos. As despedidas facíanse dende a porta, erguendo a man. Logo deses primeiros meses, máis ou menos polo Nadal do ano pasado, tomei a decisión de negociar coa prudencia. As apertas, os bicos e os cafés tiñan que volver, aínda baixo o prezo de renunciar á miña sociabilidade a semana antes de ir á aldea. Logo viñeron as vacinas e a prudencia puido por fin destensarse; aínda que o medo a contaxialos, que non de contaxiarme, segue aí. 

As sucesivas variantes foron arrombando a idea utópica dun futuro sen covid, mais ao tempo déronnolo sosego de comprobar que a súa agresividade se ía reducindo. A ese mesmo ritmo, a prudencia que me afastou dos meus avós foi dándolle paso a outro xeito de achegarme a eles, transitando un equilibro entre o coidado e os coidados. 

Hoxe, antes de volver para a Coruña, pasei velo de novo. Cando subín pola aira el volvía do cemiterio, a onde vai cada domingo dende que miña avoa está alí. Ao verme chegar sentou na escaleira e falamos un bo anaco, el arriba e eu no fondo. Díxome que facía moi bo día e que xa se sentía perfectamente, pero que os días se lle facían algo longos de máis. Tamén me contou tódalas cousas que cociñara aquela semana. Volvinlle dicir que en dúas semanas o iría buscar para comer. Logo despedinme, facendo un esforzo consciente para non darlle unha aperta, erguendo a man coma nos primeiros meses da pandemia. El despediuse tamén deixando claro o que pensaba:

– E que non poidas tomar o café…

(*)-Rubén Gasalla (Trabada, 1992). Graduado en Comunicación Audiovisual pola UDC no 2015. Retocador fotográfico en Pull&Bear. Antes diso experiencia en rodaxes audiovisuais galegas e fotoxornalista na Voz de Galicia.
Militante do BNG e delegado sindical da CIG nas oficinas de Pull&Bear en Narón